Drugi etap obejmował lata 1946—1948; jego główną cechą było kształtowanie zrębów socjalistycznego systemu gospodarowania opartego na zasadach planowania oraz poszukiwanie form tego systemu na bazie koncepcji ..polskiej drogi do socjalizmu”. W tym okresie przedsiębiorstwa miały duży zakres samodzielności w dziedzinie produkcji. Zarządzanie (sterowanie) gospodarką oparto głównie na operowaniu instrumentami ekonomicznymi oraz na niezbędnym zakresie normujących zasad (podział dochodu itd.). Plan 3-letni w dziedzinie produkcji nie miał dyrektywnego charakteru. Został on zbudowany na niewiele tylko skorygowanych oddolnych projektach przedsiębiorstw (korygowanie to było funkcją koordynującej roli planu). Co równie istotne, premie przedsiębiorstw nie były związane z wykonaniem planu produkcji, lecz z zyskiem. Dyrektywy planu i dyrektywność zarządzania zostały ograniczone do dziedzin, w których były niezbędne, w których instrumenty ekonomiczne i normatywy nie mogły spełnić regulującej funkcji (dotyczyło to głównie dziedziny inwestycji). Przy respektowaniu roli rynku, przestrzeganiu zasady jego wpływu na produkcję (w ramach samodzielności przedsiębiorstw) — kształtowano system oddziaływania państwa na rynek, zwłaszcza na poziom cen.
↧